De opofferingsgezindheid van een hofdame

Een wel heel bijzonder geval van altruïsme komen we tegen in het boek ‘Vertel dit toch aan niemand’ (Hermans & Hooghiemstra, Mouria 2006) over het leven aan het hof van koning Willem III in de tweede helft van de 19e eeuw.
In duizenden brieven houdt Henriëtte van de Poll haar ouders jaar in jaar uit minutieus op de hoogte van haar belevenissen als hofdame van koningin Emma.
De uitverkiezing tot deze bijzondere positie gold als zeer eervol. Er werd absolute opofferingsgezindheid, gehoorzaamheid en toewijding verwacht. Henriëtte wist dit alles in ruime mate op te brengen ondanks de intriges binnen de hofhouding, de geringe vergoeding en de narrige buien en ongemanierdheid van koning Willem III.
Een huwelijk werd hoogst ongepast geacht en zou ontslag betekenen.
En kansen waren er voldoende. Henriëtte was een aantrekkelijke vrouw en een veelgevraagd danspartner tijdens de feesten aan het hof.
Hoogtepunt was wel het onstuimige huwelijksaanzoek van een verliefde Luxemburgse graaf. Met pijn in het hart sloeg Henriëtte alle avances af.

Juist haar verbondenheid met haar familie maakte dat zij haar taak als hofdame niet kon opgeven. Henriëttes positie aan het hof deed het gezin Van de Poll namelijk danig in aanzien stijgen en dat was blijkbaar belangrijker dan het eigen levensgeluk. Vanaf het moment van in dienst treden behoorde de familie Van de Poll ineens tot de crême de la crême van Zeist, haar vader werd geadeld tot jonkheer en voor haar broers en zusters betekende een zuster aan het hof een vliegende start in hun maatschappelijke carrière. In 1902 kwam koningin Emma hoogst persoonlijk naar Zeist om de ouders van Henriëtte met hun gouden huwelijk te feliciteren, een hoogtepunt in zijn bestaan zoals haar vader de gebeurtenis omschreef. Haar zusje Joanna mocht zelfs enkele maanden logeren aan het hof als speciaal logeetje van de koningin.
Haar ouders leefden in permanente angst dat aan die bevoorrechte positie een abrupt einde zou komen. En duidelijk was, een huwelijk zou dit alles in een klap teniet doen. Zeker gezien het feit dat de onstuimige Luxemburgse graaf van katholieke huize was.
Henriëtte offerde zich op voor haar familie en overleed ongehuwd en kinderloos.
Evenals trouwens de katholieke graaf…